The transformation of the natural environment of the Polish and Ukrainian Bieszczady mountains due to tourism and other forms of human pressure

Agnieszka Świgost

Abstract


The area of Bieszczady Mountains is the cross-border zone characterized by a great diversity in both policies and a level of economic development between the Polish and Ukrainian part of the region. Therefore, it exhibits a significant variation in the degree, form and character of anthropopressure. The main aim of the study is to compare the intensity of transformation of Polish and Ukrainian parts of Bieszczady Mountains and indicate the anthropogenic conditions existing in both countries. Four villages of Bieszczady were analysed – Solina and Wetlina in Poland and Sianki and Volosjanka in Ukraine. The study, conducted using the point scoring evaluation method, showed large variations in the degree of anthropopressure in different localities. The area that has the lowest level of human impact is Po³onina Wetliñska while the largest one occurs in Solina. Wetlina, Sianki and Volosjanka have a similar level of transformation. Research areas located in the Polish part of Bieszczady are exposed to environmental changes primarily related to the development of tourism. In Ukraine, the pressure is observable due to unregulated water and sewage systems, a large accumulation of possessions with a traditional heating and highly developed railway network.

Keywords


anthropopressure; tourism; Polish Bieszczady Mountains; Ukrainian Bieszczady Mountains

References


Armand, D.L. (1980). Nauka o krajobrazie – podstawy teorii i metody logiczno-matematyczne (The science of landscape – fundamentals of the theory and logical-mathematical methods). Warsaw.

Augustyn, M. (1999). Wpływ produkcji pota¿u na stan lasów nad górnym Sanem i Solinka w XIX wiekun (Influence of potash production on the condition of forests along upper Sand and Solinka river in 19th century). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 8, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Balon, J. (1991). Wpływ antropopresji na oerodowisko przyrodnicze zlewni górskiej (Influence of anthropopression on natural environment in a mountain catchment area). Folia Geographica, Series Geographica – Physica, XXII, Kraków.

Balon, J. (2001). Podatnooeæ geosystemów górskich na zmiany antropogeniczne na przykładzie Doliny Białki w Tatrach (Vulnerability of mountain geosystems to anthropogenic changes as exemplified by the Białka Valley, the Tatra Mts.). In: K. German, J. Balon (ed.), Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, Problemy Ekologii Krajobrazu, Kraków: IGiGP UJ.

Chmielewski, S. (1980). Zmiany oerodowiska geograficznego w strefie oddziaływania wielkiego miasta (Changes in geographical environment within a range of influence of a big city). In: J. Grzeszczak (ed.), Dokumentacja Geograficzna, 1, Warszawa: IGiPZ PAN.

Czarnecki, R., Grzybowska, I., (1976). Zmiany antropogeniczne w krajobrazie naturalnym powiatu sandomierskiego (Anthropogenic changes in the natural landscape of the Sandomierz region). In: J. Dreger (ed.), Prace i Studia Instytutu Geografii UW, Geografia Fizyczna, 7, suplement, Warszawa.

Davies, T., Cahill, S. (2000). Environmental Implications of the Tourism Industry. Washington.

Gorczyca, E., Krzemień, K., (2009). Rola antropopresji w przekształcaniu obszarów wysokogórskich na przykładzie Tatr i Monts Dore (The role of anthropopressure in the transformation of high mountain areas Tatra and Monts Dore Mountains). In: M. Dłużewski,E. Rojan, I. Tsermegas (ed.), Prace i Studia Geograficzne, 41, Warszawa.

Gorczyca, E., Krzemień, K., (2010). Rola dróg i oecie¿ek turystycznych w modelowaniu rzeźby gór w strefie umiarkowanej (The influences of roads and touristic paths on the development of the relief of Temperate Zone Mountains). In: Winnicki T. (ed.), Bieszczady Annals, 18, Ustrzyki Dolne.

Gudowski, J. (1997). Ukraińskie Beskidy Wschodnie – Monografia krajoznawcza (Ukrainian Eastern Beskidy - Monograph tours). Warszawa: Wyd. Akademickie Dialog.

Hunter, C., Green, H. (1995). Tourism and the environment a sustainable relationship. London.

Isaczenko, A.G. (1976). Prikładnoje łandszaftowiedienije. Leningrad.

Jodłowski, M. (2001). Antropogeniczne przemiany środowiska przyrodniczego Tatr pod wpływem turystyki (Anthropogenic transformations of the natural environment of the Tatra Mts. relevant to tourism). In: K. German, J. Balon (ed.), Przemiany środowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, Problemy Ekologii Krajobrazu, Kraków: IGiGP UJ.

Kondracki, J. (1978). Karpaty (Carpathians). Warszawa: Wyd. Szkolne i Pedagogiczne.

Kopacz, O. (2000). Charakterystyka problemów związanych z ochroną naturalnych kompleksów na terenie Użańskiego Parku Narodowego – ukraińskiej części MRB „Karpaty Wschodnie” (Characteristic of problem connected with protection of natural complexes in the Uzhansky National Park territory – the Ukrainian part of the International Biosphere Reserve „Eastern Carpathians”). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 8, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Kostrowicki, A. S. (1970). Z problematyki badawczej systemu człowiek – środowisko (Problematics in the investigation of the relations: man-environment). In: S. Leszczycki (ed.), Przegl¹d Geograficzny, 42 (1), Warszawa: Wyd. PWN.

Krygowski, W. (1973). Zarys dziejów polskiej turystyki górskiej (Outline of Polish mountain tourism history). Warszawa: Wyd. Sport i Turystyka.

Kubijowicz, W. (1926). Życie pasterskie w Bieszczadach Wschodnich (Sheparding in the estern Bieszczady mountains). In: L. Sawicki (ed.), Prace Instytutu Geograficznego UJ, 5, Kraków.

Kucharczyk, S., Przybylska, K. (1998). Skład gatunkowy i struktura drzewostanów½w Bieszczadzkim Parku Narodowym oraz monitoring tendencji dynamicznych (Species composition and structure of tree stands In the Bieszczady National Park and monitoring of dynamic tendencies). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 6, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Kucera, A. (ed.). (2011). Użański Park Narodowy – mapa turystyczna 1:50 000 (Uzhansky National Park – tourist map 1:50 000). Kraków: Wyd. Kartograficzne Compass.

Kurek, W. (ed.). (2007). Turystyka (Toursim) Warszawa: Wyd. PWN.

Maciejowski, W. (2001). Zmiany użytkowania ziemi i ich wpływ na funkcjonowanie oerodowiska przyrodniczego w zlewni górnej Wilszni (Beskid Niski) w okresie 1920-2000 (Land use changes and their impact on the functioning of the natural environment In the catchment of the upper Wisznia). In: K. German, J. Balon (ed.), Przemiany oerodowiska przyrodniczego Polski a jego funkcjonowanie, Problemy Ekologii Krajobrazu, Kraków: IGiGP UJ.

Maryskevych, O., Shpakivska, I., Didukh, O. (2007). Wyzwania i szanse dla ochrony przyrody w Karpackich parkach narodowych na Ukrainie (Challenges and opportunities for nature protection in the Carpathian national parks in Ukraine). In: T. Winnicki, B.

Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 15, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Mika, M. (2004). Turystyka a przemiany środowiska przyrodniczego Beskidu Śląskiego (Tourism and environmental transformation of the Silesian Beskids). Kraków: IGiGP UJ.

Potrykowski, M., Taylor, Z. (1982). Geografia transportu: zarys problemów, modeli i metod badawczych (Transport geography: an outline of problems, models and research methods). Warszawa: Wyd. PWN.

Prędki, R. (1999). Monitoring dynamiki ruchu turystycznego – ocena funkcjonowania punktów kontrolnych BDPN za lata 1997-1999 (Monitoring of the tourist traffic dynamics in the Bieszczady National Park – evaluation of the control points work in years 1997-1999). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 8, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Prędki, R. (2001). Przemiany właściwości powietrzno – wodnych gleb w obrębie pieszych szlaków turystycznych Bieszczadzkiego Parku Narodowego (Changes o fair-water features of soils along the foot trails In the Bieszczady National Park). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 9, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Prędki, R. (2004). Dynamika ruchu turystycznego na szlakach pieszych Bieszczadzkiego Parku Narodowego w latach 2002-2003 (The dynamics of tourist traffic on the Foot trails in the Bieszczady National Park in 2002-2003). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 12, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Prędki, R. (2005). Porowatość różnicowa jako miara uszkodzeń oraz regeneracji pokrywy glebowej pieszych szlaków turystycznych Bieszczadzkiego Parku Narodowego (Differentia porosity as measure of destruction and regeneration of soils within the foot trails of the Bieszczady National Park). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 13, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Prędki, R. (2009). Wybrane zagadnienia dynamiki ruchu turystycznego w Bieszczadzkim Parku Narodowym w latach 2005-2008, (Some problems of the tourist traffic dynamics in the Bieszczady National Park, 2005–2008). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 17, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Prędki, R. (2012). Ruch turystyczny w Bieszczadzkim Parku Narodowym w latach 2009-2011 (Tourist traffic in the Bieszczady National Park, 2009–2011). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 20, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Richling, A. (1982). Metody badañ kompleksowej geografii fizycznej (Research Methods comprehensive physical geography). Warszawa: Wyd. PWN.

Sołowiej, D. (1987). Podstawy metodyki oceny środowiska przyrodniczego człowieka (Fundamentals of human environment assessment methodology). Poznań.

Stojko, S. (2002). Przemiany antropogeniczne w fitocenozach leoenych na terenie Użańskiego Parku Narodowego oraz ekologiczne podstawy ich renaturalizacji (Anthropogenic transformation in forest phytocenosis in the Uzhansky National Park and ecological basis for renaturalization). In: T. Winnicki, B. Ćwikowska (ed.), Roczniki Bieszczadzkie, 10, Ustrzyki Dolne: Wyd. Impuls.

Sunlu, U. (2003). Environmental impacts of tourism. In: D. Camarda, L. Grassini (ed.), Local resources and global trades: Environments and agriculture in the Mediterranean region. Marocco.

Tsaryk, J., Kyyak, V., Horban, I., Tsaryk, I., Reshetylo, O. (2008). Grazing effects on the natural conservation value of pastures in the Western Ukraine. Concepts for a sustainable land use. Berlin.

Lubczański, D., Widacki, W. (1999). Antropogeniczna degradacja krajobrazu (Anthropogenic degradation of landscape). In W. Widacki (ed.), Przemiany oerodowiska przyrodniczego zachodniej czêoeci Beskidów pod wpływem antropopresji. Kraków: IGiGP UJ.

Wolski, J. (2007). Przekształcenia krajobrazu wiejskiego Bieszczadów Wysokich w ciągu ostatnich 150 lat (Transformations of the High Bieszczady Mountains rural landscape during the last 150 years). Warszawa: IGiPZ PAN.


Full Text: PDF

Refbacks

  • There are currently no refbacks.